اِنگِلیسی

(به انگلیسی: English، تلفظ: /ˈɪŋɡlɪʃ/) یکی از زبان‌های هندواروپایی از شاخهٔ زبان‌های ژرمنی غربی است که اولین بار در انگلستان در عهد آنگلوساکسون‌ها مورد استفاده قرار گرفت و انگلیسی باستان شکل گرفت. بعدها پس از تهاجم سزار و نورمن‌ها، انگلیسی میانه شکل گرفت و بعدها با تبدیل انگلستان به بریتانیا و سپس امپراتوری بریتانیا، توسط مستعمره‌سازی در نقاط مختلف در تمام قاره‌ها و تشکیل بزرگترین امپراتوری جهان، و سپس دستاوردهای ایالات متحده آمریکا در عرصه‌های نظامی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و ویژگی سادگی دستور زبان انگلیسی و وجود وام‌واژه‌های بسیار؛ موجب شد تا در نهایت انگلیسی نو به یک زبان میانجی جهانی تبدیل شود.

انگلیسی در انگلستان و جنوب شرقی اسکاتلند تکامل یافت.

از دیگر زبان‌های ژرمنی می‌توان به آلمانی، هلندی، دانمارکی، سوئدی و نروژی اشاره کرد. امروزه نزدیک به نیمی از مجموعه واژگان و دستور زبان انگلیسی از  ژرمنی و نیمی دیگر را وام‌ واژه تشکیل می‌دهد که بیشتر آن‌ها از لاتین، فرانسوی، بخشی از یونانی و دیگر زبان‌ها وارد انگلیسی شده‌اند. انگلیسی باستان شباهت بسیار زیادی به آلمانی باستان داشت؛ چون انگلیسی‌زبان‌ها، بیشتر، از ژرمن‌ها بودند که از آلمان وارد بریتانیا شدند و به نوعی آلمانی را می‌توان مادر زبان انگلیسی دانست. به دلیل نقش و نیروی بالای بریتانیا در گستره‌های نیروی نظامی، اقتصاد، علم، سیاست و فرهنگ بر جهان پس از سده هجدهم و مخصوصاً ایالات متحده آمریکا از سدهٔ بیستم میلادی به این سو، انگلیسی در سطح جهان گسترش یافته و به عنوان زبان بین‌المللی، زبان‌مادری، زبان دوم، خارجه و میانجی در بسیاری از کشورهای جهان کاربرد پیدا کرده‌است.

انگلیسی به عنوان زبان مادری در کشورهای آنگلوسفر (انگلستان، آمریکا، کانادا، استرالیا و نیوزلند) و ایرلند، آفریقای جنوبی، غنا، نیجریه، زیمبابوِی، باتسوانا و بسیاری کشورهای دیگر کاربرد دارد. همچنین برخی کشورها مانند هند، پاکستان، قطر، بحرین، سودان و غیره است. انگلیسی پرتکلم و شناخته‌ترین زبان جهان است. اما برپایه کشورهای زبان مادری امروزه از نظر تعداد گویشوَر. پس از زبان‌های چینی و اسپانیایی، سومین جهان است. تعداد کسانی که مادری‌شان انگلیسی است. امروزه بیش از ۳۸۰ میلیون نفر است. انگلیسی در بسیاری از کشورها میانجی است. و مهم‌ترین زبان دنیا در زمینه‌های سیاست. اقتصاد، صنعت، فرهنگ و علم در روابط بین‌الملل به‌شمار می‌آید.  جزو زبان‌های رسمی سازمان ملل متحد است. و نظام آموزشی بیش‌تر کشورها مشغول به تدریس آن هستند.